Na de geboorte-explosie in het voorjaar, vindt er onder water een clash plaats. Van verschillende vissoorten is bekend
dat na de geboorte een deel van de individuen naar andere gebieden wegtrekt, terwijl een ander deel blijft ‘hangen’ in
het opgroeigebied. Over de biologische mechanismen die daarachter schuilgaan is nog maar weinig bekend.
Een internationaal onderzoeksteam heeft hierover voor de snoek meer informatie verzameld. In een paai- en opgroeigebied – ondiepe sloten die in open verbinding staan met een rivier – werden jonge snoekjes (0+- en 1-jarige vissen) gevangen, gemerkt en weer losgelaten.
Met een fuikenopstelling op de grens van het slotengebied naar de rivier werden de ‘trekkers’ gevangen, gemerkt en teruggezet. Vervolgens werd zowel in het opgroeigebied als in de rivier periodiek bemonsterd om informatie te verzamelen over zowel de blijvers (ondiepe sloten) als over de trekkers (rivier).
Trofische positie
Daarbij werd ook gekeken naar de zogenaamde ‘trofische positie’ (TP) van de individuen in de voedselketen – hoe hoger het aandeel prooivis in het menu, des te hoger de TP. Als hypothese gingen de onderzoekers uit van een grotere lengte en een hogere TP voor snoekjes die wegtrokken vergeleken met de blijvers.
Trekkers waren echter even groot als blijvers en de TP van 0+ trekkers was zelfs lager. De snoekjes in de rivier noteerden naderhand wel een hogere groeisnelheid in vergelijking met de blijvers. Om die te bereiken, lopen de trekkers echter wel een groter risico op predatie.
Dominant vs. verlegen
De vraag is dan ook welk voordeel individuen kunnen hebben met wegtrekken uit het opgroeigebied? De onderzoekers vermoeden dat trekkers hier min of meer uit worden verdreven door de blijvers. In de strijd om ruimte en voedsel lijkt dus sprake van dominante en meer ‘verlegen’ snoekjes.
Individuen van dit laatste type worden gedwongen om nieuwe leefgebieden met een lagere (voedsel)competitie op te zoeken. Vallen zij niet ten prooi aan predatoren, dan hebben ze een grotere kans op meer voedsel, een snellere groei, betere conditie en grotere fitheid.
Identiek doel
In feite zijn dit precies de voordelen die ook de sociale dominantie van de blijvers biedt. In hetzelfde gebied blijven of wegtrekken naar elders zijn weliswaar verschillende vormen van gedrag, maar hebben een identiek doel: het vergroten van de individuele bijdrage aan de instandhouding van de populatie. Daarbij zijn trekkers misschien wat meer ‘verlegen’, maar dat wil zeker niet zeggen dat deze verdreven snoekjes ‘losers’ zijn.