De palingstand bevindt zich ondanks de in 2007 in werking getreden EU-Aalverordening nog steeds in kritieke toestand. De lidstaten van de Europese Unie moeten daarom veel meer werk maken van de implementatie van de maatregelen die het herstel van het bestand bevorderen. Dat is de boodschap van het onlangs verschenen Poseidon-rapport over de paling.
Slechts twee van de negentien lidstaten die bij de EU een Aalbeheerplan met nationale maatregelen hebben ingediend, hebben het hoofddoel bereikt. Alleen in Ierland en Estland kan 40% volwassen paling (schieraal) naar zee uittrekken – gemeten ten opzichte van het historische niveau. Daardoor is sinds de inwerkingtreding van de Aalverordening in 2007 weinig vooruitgang geboekt en gaat herstel van het bestand nog decennia duren. Deze conclusie van het Poseidon-rapport - dat
hier te downloaden is - sluit aan bij de beoordelingen van de International Council for the Exploration of the Seas (ICES), die jaarlijks de cijfers over de stand van de paling bekendmaakt.
Structureel
De auteurs van het rapport wijzen erop dat met name niet-visserijgerelateerde doodsoorzaken voor de paling aandacht moeten krijgen. In de Aalverordening staat volgens de studie nogal vaag omschreven dat lidstaten ‘structurele maatregelen moeten nemen’ om barrières (dammen, sluizen) in rivieren weg te halen en het leefgebied voor de paling te verbeteren. Terwijl het juist deze maatregelen zijn die de meest vergaande en lange-termijn impact hebben. Ten aanzien van de visserij op paling hebben bijna alle lidstaten maatregelen genomen om deze te verminderen, maar visserij is nog wel steeds de grootste directe doodsoorzaak. Verder zijn er zorgen over de illegale visserij aangezien controle wordt bemoeilijkt door tekortkomingen in het Europese controlesysteem.
Aanbevelingen
De Poseidonstudie geeft aan dat er geen reden is om aan te nemen dat de Aalverordening op termijn niet effectief zou zijn. Daarom is het nu van wezenlijk belang dat er in elk land een stevige implementatie plaatsvindt. Poseidon doet daarvoor een groot aantal concrete aanbevelingen doet, zoals:
• Het uitzetten van glasaal moet beter worden verantwoord, omdat er twijfels zijn over het nut. Internationaal onderzoek moet bepalen of dit echt bijdraagt aan herstel.
• Lidstaten moeten meer focussen op maatregelen waarmee migratiebarrières kunnen worden opgelost en leefgebied voor de paling wordt verbeterd.
• Meer nadruk op grensoverschrijdende samenwerking en het delen van ‘best practices’ die goed werken, bijvoorbeeld op het gebied van het passeerbaar maken van dammen en sluizen.
• Visserijmaatregelen zijn belangrijker voor landen met een aanzienlijke glasaalvisserij en rode aal/schieraalvisserij dan voor landen met weinig tot geen visserij.
• Blijvende nadruk op visserijcontroles om illegale en ongereguleerde visserij tegen te gaan.
• Het is nodig om meer bekendheid te geven aan de slechte staat van het palingbestand, zodat er meer publieke druk kan komen voor een beter beheer van de paling.
• Meer druk op lidstaten om de verordening in zijn geheel uit te voeren.
• Meer specifieke deadlines en tussentijdse doelen opstellen.
• Er moet een centraal coördinerend orgaan komen voor het herstel van de Europese paling.
• Het is te overwegen om de paling als te beschermen soort op te nemen op de EU-Habitat-Richtlijn.