Al meer dan vijftig jaar houdt Thijs Belgers (76) zich als vrijwilliger bezig met het visstandbeheer in de regio Midden-Limburg. Voorheen in het bestuur van HSV de Rietvoorn Ool, tegenwoordig als bestuurslid van Sportvisserij Limburg. Hij zet zich met hart en ziel in om het stroomgebied van de Maas weer passeerbaar te maken voor riviertrekvissen – en daarbij heeft de zalm zijn speciale aandacht.
“Waterkrachtcentrales in de grote rivieren zijn funest voor de overlevingskansen van jonge zalmen”, legt Belgers uit. “De vissen die heen en weer trekken tussen de Maas (hun geboortegrond) en de Noordelijke IJszee (de foerageergronden) worden op hun tocht vermalen door de schoepen van de turbines in deze centrales. Daarom maakt Sportvisserij Limburg zich samen met Sportvisserij Nederland sterk voor visbeschermende maatregelen bij waterkrachtcentrales in de Limburgse rivieren.”
Resultaten van inspanningen: vispassages en onderzoek
Die inspanningen werpen hun vruchten af. Zo wisten ze tot nu toe de bouw van een waterkrachtcentrale in de Maas bij Borgharen tegen te houden. Ook heeft het waterschap bij de ECI-waterkrachtcentrale in de Roer visbeschermende maatregelen genomen. Rijkswaterstaat deed hetzelfde in de Maas bij Lith en Linne. “Een speciale vispassage bij de ECI zorgt ervoor dat de vissen tegen de stroom op kunnen zwemmen”, vertelt Belgers.
“Daardoor kunnen ze veilig van het ene naar het andere leefgebied trekken.” Sinds een aantal jaar doet Belgers – samen met andere vrijwilligers – ook onderzoek naar de vissoorten die in de Maas en haar zijrivieren voorkomen. “Vanuit de vispassage bij de ECI-centrale zwemmen de vissen een vangkooi in. Wij legen die, noteren welke soorten we tegenkomen en registreren dit voor het waterschap. Die zijn zo enorm geholpen, want nu hoeven zij dit zelf niet te doen.”
Herintroductie van zalm en visbescherming in de Maas
Belgers is ook betrokken bij de herintroductie van de zalm in het stroomgebied van de Maas. Binnen dit programma werkt HSV De Rietvoorn Ool samen met een Duitse hengelsportvereniging en de Belgische overheid. “Elke zalm die we in de vangkooi aantreffen gaat naar een Belgische zalmkwekerij. Daar worden het hom en kuit met de hand afgestreken, gemengd en opgekweekt tot jonge zalmen. Die zetten we uit in de Roer.
De Belgen doen hetzelfde in de Maas. Elk jaar opnieuw.” Dat is broodnodig: van de 130.000 jonge zalmen die jaarlijks worden uitgezet bereiken er slechts 1.500 de Noordelijke IJszee. Een klein deel daarvan keert terug naar de Maas. Belgers: “Op hun tocht trotseren de zalmen verschillende gevaren (predatie door vogels, roofvis én de schoepen van waterkrachtcentrales). Daarom blijven we ons inzetten voor visbeschermende maatregelen. Want de zalm hoort thuis in de Maas.”