Vier hengelsportverenigingen in een gemeente met iets meer dan 45.000 inwoners. Dat klinkt als een luxepositie, maar kan in de praktijk weleens heel anders uitpakken. In Heusden besloten vier verenigingen daarom te fuseren. Zo ontstond de grootste vereniging van de gemeente en werd de sportvisserij nieuw leven ingeblazen.
De sportvisserij kampt met hetzelfde probleem als onder meer de voetbal-, tennis- en Oranjevereniging: het is steeds lastiger om vrijwilligers te vinden. Concreet betekent dit dat besturen leeglopen en de hengelsport dientengevolge mogelijk kan gaan kwakkelen. In Heusden hebben ze ruim vier jaar geleden daarom een drastisch en moedig besluit genomen: fuseren. Vier hengelsportverenigingen (HHV de Parelvissers, HSV Haarsteeg, HSV de Hut en HSV Vissersgeduld) zijn per 1 januari 2020 samengegaan in HSV Heusden. Met als gevolg dat de sportvisserij nu bloeit als nooit tevoren.
Gedoe in het paradijs
Heusden – gelegen in Noord-Brabant, tegen de grens met Gelderland – is voor sportvissers een paradijs. Je vindt er kanalen, meertjes en stadswateren. Meer dan genoeg om je op te verheugen. Er waren dan ook vier hengelsportverenigingen, die allemaal eigen wateren én een eigen VISpas hadden. Twee verenigingen draaiden redelijk soepel, maar de andere twee hadden het moeilijk. Bestuursleden haakten af en het was lastig om nieuwe vrijwilligers te vinden die hun plek wilden innemen. Toen Erwin van de Griend en Jordi van Mook in het bestuur van HHV De Parelvissers kwamen, wisten ze dan ook dat er iets moest gebeuren.
Jordi van Mook en Erwin van de Griend maken deel uit van het bestuur van HSV Heusden, een hengelsportvereniging die het resultaat is van een fusie van vier verenigingen in Heusden.
Klaagzang en leegloop
“We hoorden van alle verenigingen geklaag over dat het achteruit liep”, zegt Van de Griend, voorzitter van HSV Heusden. “Er waren geen bestuursleden meer te vinden. We zijn toen met de gemeente om de tafel gaan zitten en zij gaven eigenlijk een voorzetje.” Voor een gemeente – in dit geval Heusden – is het een uitdaging om alle verenigingen evenveel aandacht te geven; zeker wanneer het vier hengelsportverenigingen betreft. De gemeentemedewerker opperde dan ook een fusie. Niet direct een woord dat er in het verenigingsleven in gaat als een lekker hapje aas. “Maar voor ons was de timing perfect”, zegt Van de Griend. “Onze voorzitter vertrok, dus hebben we de koppen bij elkaar gestoken en een fusie voorgesteld.” Even informeren naar de vangsten bij de zondagwedstrijd van HSV Heusden aan het Drongelens Kanaal.
Veel geduld hebben
Dit leest nu haast als een Teams-meeting waar terloops even een mededeling wordt gedaan, maar zo snel is het natuurlijk niet gegaan. Voor een fusie moet je misschien nog wel meer geduld hebben dan voor een dobber die ondergaat. Van Mook: “We zijn ongeveer anderhalf jaar bezig geweest. Dit proces moet je voorzichtig aanpakken. Er kan namelijk nog wel eens wat oud zeer zitten.” Toch krijgen de besturen die er vijf jaar geleden zaten alle complimenten. “We hebben van iedereen volop medewerking gekregen”, aldus Van de Griend. “Bovendien hadden we het geluk dat de voorzitters van alle verenigingen het wel welletjes vonden. Ze gaven ons het vertrouwen en het voornemen om te fuseren was eigenlijk in één avond beklonken.”
Identiteit behouden
Bij fusies is de vrees vaak dat de identiteit van de oorspronkelijke verenigingen verloren gaat. “Dat mocht absoluut niet gebeuren”, zeggen beide heren in koor. Van de Griend: “Daar bestonden best wel wat zorgen over. Zo waren de leden van één vereniging bang dat de jaarlijkse feestavond niet meer door zou gaan. Anderen vroegen zich op hun beurt weer af hoe het met de wedstrijden zat.” “Dat laatste hebben we heel eenvoudig opgelost”, zegt Van Mook. “Eén vereniging organiseerde hun wedstrijden op zaterdag, de andere juist op zondag. In plaats van één dag te kiezen, hebben we nu zowel op zaterdag als zondag wedstrijden.”
De sportvisser moet centraal staan
Heusden heeft de identiteit ook bewaakt door minimaal één bestuurslid van de oude verenigingen in het nieuwe bestuur op te nemen. “Voor drie verenigingen geldt zelfs dat er twee bestuursleden in het nieuwe bestuur zijn gekomen. We zijn met zeven man van het oude bestuur doorgegaan”, zegt Van de Griend. “Vertrouwen in de medemens is ook erg belangrijk”, vult Van Mook aan. “Wij hebben vanaf het begin gezegd dat de sportvisser altijd centraal moet staan”, aldus Van de Griend. “Wat heeft een sportvisser eraan dat er in één gemeente vier verenigingen zijn en je vier VISpassen nodig hebt om in de verschillende wateren in Heusden en omgeving te mogen vissen?”
Grootste vereniging van Heusden
Ondanks de problemen waar een deel van hengelsportverenigingen mee kampt, gaat het overall niet verkeerd met de sportvisserij. Tijdens de coronacrisis zijn er veel meer mensen (opnieuw) begonnen met vissen. Wat dat betreft was de timing van de fusie in Heusden goed gekozen.
"Wat heeft een sportvisser eraan dat er in één gemeente vier verenigingen zijn en je dus vier VISpassen nodig hebt om in de verschillende wateren in Heusden te mogen vissen?" - Erwin van de Griend, voorzitter van HSV Heusden
Momenteel staat de teller op ongeveer 2.400 leden, waardoor HSV Heusden de grootste vereniging van de gemeente is. “Voor de fusie waren dat er 1.500, met alle leden van de vier verenigingen bij elkaar opgeteld”, zegt een trotse Van de Griend. “We hebben dertien verschillende wateren in beheer, waar je met dezelfde VISpas kunt vissen. En er zijn binnen de vereniging veel vrijwilligers actief.”
Gratis VISpas + Chinees
Zo is Van Mook verantwoordelijk voor het beheer van het viswater van HSV Heusden. “Het is een groot voordeel om als vereniging al het viswater in beheer te hebben, vooral voor de sportvisser. Nu hebben we volop vrijwilligers beschikbaar om bijvoorbeeld vis uit te zetten en het noodzakelijke onderhoud te plegen. Alleen het onderhoudsteam bestaat al uit tien mensen. In totaal hebben we bijna 25 vrijwilligers klaarstaan. En er zijn altijd fanatieke leden oproepbaar voor wat extra handen spandiensten, zoals visuitzettingen en jeugdactiviteiten. Als je bij ons vrijwilliger wordt, krijg je een gratis VISpas van de vereniging en nemen we je één keer per jaar mee uit eten naar de Chinees.”
Meer slagkracht
Dat HSV Heusden de grootste vereniging van de gemeente is, staat niet alleen mooi op de clubwebsite. “Het zorgt ook voor meer slagkracht”, zegt Van de Griend. “Voor de gemeente is het uiteraard prettig dat er nu één aanspreekpunt is, in plaats van vier.” “Niet alleen voor de gemeente”, vult Van Mook aan. “Voor Sportvisserij Zuidwest Nederland, Sportvisserij Nederland en natuurverenigingen geldt hetzelfde. Bovendien worden we als grootste vereniging van de gemeente serieus genomen. Dat is wel zo prettig nu de hengelsport soms onder druk staat.”
"Als grootste vereniging van Heusden worden we serieus genomen door de gemeente - wel zo prettig nu de hengelsport soms onder druk staat" - Jordi van Mook, bestuurslid Viswaterbeheer bij HSV Heusden
De relatie met de gemeente Heusden is goed. “Die heeft zich ook actief met de fusie bemoeid”, zegt Van de Griend. “Zo was een van de eisen dat de passen voor de jeugd gratis werden – dat is gebeurd. Het momentum voor de fusie was gewoon goed. We hebben de stap gewaagd en er met zijn allen veel tijd in gestoken, met als resultaat dat de nieuwe vereniging nu stevig op zijn benen staat.”
Professionalisering
Langzaam maar zeker gaat HSV Heusden richting het vijfjarig jubileum. In die periode is het ledenaantal flink gegroeid, de pool met vrijwilligers uitgebreid en de vereniging professioneler geworden. Bijna iedereen is tevreden, aldus Van Mook. “Je kunt het nooit iedereen helemaal naar de zin maken, maar de overgrote meerderheid is wel blij. En voor het behoud van het visplezier in de toekomst kan het belangrijk zijn om te fuseren. Misschien niet vanuit je eigen hengelsportvereniging, maar wel vanuit een andere vereniging in de gemeente.”
Het vervolgens laten slagen van een fusie is volgens beide heren geen hogere wiskunde. “Je hebt enthousiaste mensen nodig die ervoor willen gaan”, zegt Van Mook. “Behoud daarbij wat gewaardeerd wordt en schaf af waar men niet blij mee is.” Van de Griend vult aan: “Bij een fusie is er achtereenvolgens een fase van storm, van gewenning en van positiviteit. Wij zaten gelukkig al snel in die laatste fase.” HSV Heusden ziet de toekomst dan ook met vertrouwen tegemoet. En de feestavond van de vereniging? Die gaat gewoon door. “Alleen nu met een stuk meer mensen”, lacht Van de Griend.
Denken jullie ook aan fuseren?
Verenigingsadvies is een belangrijke taak van Sportvisserij Nederland in samenwerking met alle federaties. Wil je meer weten over dit onderwerp, advies of begeleiding? Neem dan contact op met je federatieve verenigingsadviseur.
Klik hier voor het overzicht.