Op vrijdag 2 juni zijn 29 steuren van een jaar oud uitgezet in de Biesbosch in aanwezigheid van prof. mr. Pieter van Vollenhoven. Hiermee zwemt er na zeventig jaar afwezigheid weer jonge steur in de Nederlandse wateren.
Met de uitzet van deze babysteuren werken Sportvisserij Nederland, ARK Rewilding Nederland en het Wereld Natuur Fonds aan de terugkeer van de Europese Atlantische steur (Acipenser sturio), de grootste vissoort in Nederland. De organisaties werken sinds 2004 samen aan de herintroductie van deze iconische soort.
“De uitzet van deze jonge steuren is een vooronderzoek voor de echte herintroductie. We hopen te laten zien dat ze het goed doen in de Biesbosch en van daar de weg naar zee vinden. Hopelijk keren ze dan terug naar de Rijn om daar te gaan paaien. Dat duurt wel even want steur doet er bijna net zo lang over om geslachtsrijp te worden als mensen”, zegt Bram Houben van ARK Rewilding Nederland. “Het zijn fantastische vissen. Onze eigen dino’s. Ze kunnen wel vijf meter lang worden, vierhonderd kilo wegen en honderd jaar oud worden.”
De Europese steur
De Europese steur is een imposante vis die in de Rijn zijn belangrijkste leefgebied had. Negentig miljoen jaar overleefde de soort alle grote veranderingen op aarde – een levend fossiel uit de dinotijd – totdat overbevissing, vervuiling, kanalisatie en ander menselijk ingrijpen aan de rivieren het dier te veel werd. Op 23 juni 1952 werd het laatste exemplaar gevangen in Nederland en in 1953 werd deze reuzenvis uitgestorven verklaard.
Alleen in Frankrijk is nu nog restpopulatie aanwezig. Geschat wordt dat er nog zevenhonderd volwassen exemplaren leven, die allemaal afkomstig zijn uit de rivieren Gironde en Dordogne. Daarmee is de Europese steur zeldzamer dan de zwarte neushoorn.
De Europese steur. Foto: Arthur de Bruin
Haringvliet verder open
“De uitzet van deze babysteuren is een hele belangrijke stap in het voorbereiden van de herintroductie. De steur is een trekvis. Als deze vis kan overleven in onze delta, dan zijn we goed op weg naar herstel van de natuurlijke dynamiek van de Rijn, waarbij zee en zoet met elkaar verbonden zijn en vissen zonder problemen hun weg kunnen vinden naar de paaiplekken”, aldus Maarten Bruns, expert Nederlands Landschap van WWF NL. “Maar dan moeten de Haringvlietsluizen echt wel wat verder open. Die staan nu al jaren op een te klein kiertje en dat is niet genoeg om een goede dynamiek tussen zoet en zout te krijgen. “
Europese steur beschermen en behouden
Naast de kweek en onderzoek naar de uitzet van steuren werken de organisaties aan het verbeteren van de omstandigheden voor de steur. Zo zet Sportvisserij Nederland zich in om de verspreiding van exotische steuren tegen te gaan. Die worden nogal eens uit tuinvijvers vrijgelaten. “Het gevaar is dat die ziektes overdragen of kruisen met de inheemse steuren. Als dat gebeurt, kan de Europese steur uitsterven door vermenging”, zegt Niels Brevé van Sportvisserij Nederland.
Brevé doet promotieonderzoek naar de Europese steur bij Wageningen University & Research. Hij heeft historisch onderzoek gedaan naar de steur en leidt het zenderonderzoek met de babysteuren dat op 2 juni start.
Voor dit onderzoek zijn met Rijkswaterstaat en Wageningen Marine Research tachtig ontvangers geplaatst in de haven van Rotterdam en het Haringvliet. Het idee is dat de steurtjes die worden losgelaten in de Biesbosch na 2 juni langzaam hun weg vinden naar de Noordzee. De steurtjes zullen daar opgroeien en naar verwachting over circa tien tot vijftien jaar paairijp zijn en weer de Rijn opzwemmen om daar te paaien.
Op 2 juni werden jonge, gezenderde steuren uitgezet in de Biesbosch door het Wereld Natuur Fonds, Sportvisserij Nederland en ARK Rewilding Nederland.
Speciale gasten en media-aandacht
Vrijdag tijdens de uitzet waren prominente gasten aanwezig, waaronder prof. mr. Pieter van Vollenhoven van het Koninklijk Huis, Rosetta Kooistra (directeur Sportvisserij Nederland), Manon Vanderkaa (directeur Sportvisserij Zuidwest Nederland), afgevaardigden van ARK Rewilding Nederland, het WWF, het Ministerie van LNV, Rijkswaterstaat, Wageningen University en Diergaarde Blijdorp.
Op woensdag 31 mei hadden verschillende media al opnames gemaakt over het uitzetten van de steur. Op dat moment bevonden de steuren zich in een speciaal bassin op een schip dat in het water bij de Biesbosch lag. Op die manier konden de steuren wennen aan het Nederlandse water en acclimatiseren. Verschillende cameraploegen, zoals VIS TV XL, Het Klokhuis en NTR wetenschap, waren aanwezig om beelden vast te leggen. Op vrijdag konden we onder andere ook de Westdeutscher Rundfunk (WDR), ANP, AD, Shownieuws, RAVON, Omroep Brabant en VIS TV XL verwachten.
Meer in de media
Het evenement heeft al de nodige media-aandacht gekregen, met verschillende artikelen en verslaggeving van verschillende nieuwsbronnen. Hieronder een overzicht: