Het vissen op XL-formaat baars is de laatste jaren een ware hype. In de koude maanden loopt menig roofvisser er de rivierplassen voor af. Ook talloze Duitsers, Belgen en Britten reizen speciaal af naar Nederland voor exemplaren zoals die op deze foto. Maar hoe komt het nou eigenlijk dat Perca fluviatilis juist in ons land zo groot wordt?
Baars komt in nagenoeg heel Europa voor, met uitzondering van het Iberisch schiereiland en delen van Griekenland. Ze zijn weinig kieskeurig en leven in zowel stromend als stilstaand water – in sloten, grachten, beken, rivieren, kanalen, meren en zelfs in brak water.
Is er onvoldoende prooivis aanwezig of het water extreem plantenrijk, dan vertonen ze vaak dwerggroei. Ze kunnen dan niet overschakelen op een dieet van vis en blijven klein (vaak niet groter dan 13 tot 15 cm).
Ideale mix
De regel is: hoe groter het water, hoe groter de baarzen. Dat grote water is juist in Nederland volop voorhanden met de Lek, Nederrijn, Waal, Maas en Benedenrivieren. Hier is bovendien veel prooivis aanwezig. De laatste decennia komt daar nog eens bovenop dat exotische rivierkreeften en grondels hier sterk in aantal zijn toegenomen.
Alles bij elkaar de ideale mix om kapitale baarzen voort te brengen. Exemplaren van boven de 40 cm zijn elders in Europa zeldzaam, laat staan monsterbaarzen van 50 cm plus. Het Nederlands record staat op 56 cm. Dat kun je gerust geen XL-, maar een XXL-baars noemen.
Achter de prooivis aan
Wanneer het in het najaar koud wordt trekt de prooivis – met in het kielzog de baars – weg uit de stroming. ’s Winters zijn de aangetakte rivierplassen – zoals het Eiland van Maurik, de Zandmeren, Lithse Ham en Gravenbol – daarom the place to be. Baars is een echte zichtjager, wat dit heldere water tot hun perfecte leefgebied maakt. Kenmerkend voor deze grind- en zandafgravingen zijn de grote diepteverschillen.
Grote baarzen – die vaak solitair of in kleine schooltjes jagen – houden zich doorgaans op rond de steile taluds. Ze zijn zowel onderaan (diep), langs (half water) als net bovenop het talud (ondiep) te vinden én vangen. Soms volgen ze je kunstaas zelfs helemaal vanuit de diepte tot vlak onder de kant.
Verschil winter en zomer
’s Zomers houden de XL-baarzen zich vooral in de rivier zelf op. Daar zoeken ze actief naar prooien tussen de stenen rond de kribben en nabij andere structuren. Waar baars in de winter ook midden op de dag actief is, verschuift de actieve jaagperiode in de zomer vaak naar de vroege ochtend en late avond.
In het heldere water zijn ze rond de schemering een stuk minder argwanend en dan is ook de aasvis actiever. Sla echter ook in de winter dat laatste uurtje voor donker nooit over – zeker bij een hoge hengeldruk is dat ook niet zelden het gouden uurtje.