Van de ongeveer zeventig soorten pijlstaatroggen die wereldwijd bekend zijn, komt in onze wateren enkel Dasyatis pastinaca voor. Met name in en rondom de Oosterschelde wordt de pijlstaartrog gevangen – als bijvangst, maar ook gericht. Het venijn zit hem bij deze bijzondere vissoort in de giftige staartstekel.
Aan de Noordzeekant van de stormvloedkering bij Neeltje Jans worden wel eens
pijlstaartroggen gevangen tijdens het vissen op gladde haai of tong. De gerichte visserij op rog vindt meestal plaats op de Oosterschelde. Daarbij worden ze bevist met (stukken) makreel of is de haak ruim voorzien van grote steekzagers. Bekende hotspots zijn de Oesterdam vlak bij Bergen op Zoom en het stuk bij Stavenisse. Zwaar materiaal – stevige nylonlijn en sterke haken – is noodzakelijk want pijlstaartroggen zijn erg sterk en kunnen tijdens de dril langs scherpe oesters zwemmen.
Voorzichtige aanpak
Vang je een rog, ga dan voorzichtig te werk – voor jouw veiligheid én die van de vis. Dit aangezien de pijlstaartrog een of twee giftige stekels op de lange staart heeft zitten. Voelt hij zich bedreigd, dan kan hij met zijn staart alle kanten op zwiepen. Het beste kun je de staart omwikkelen met een dikke, natte handdoek. Zo ben je beschermd tegen de stekels en kun je hem daar ook beetpakken. Zorg dat al je materiaal (grofmazig schepnet, onthaaktang, handdoek, camera, meetlint) klaarligt zodat je snel kunt handelen en de rog niet te
lang boven water verblijft. Ben je nog niet ervaren met het hanteren van roggen, dan kun je op safe spelen en de rog niet vasthouden voor een foto maar een foto maken als de vis in het net ligt. Handle with care is dus het motto.
Bijna nooit fataal
Word je onverhoopt toch gestoken door een pijlstaartrog? Spoel de wond dan schoon met zeewater – zodat er geen afgebroken stukjes achterblijven die gaan ontsteken – en probeer het bloeden te stoppen. Houd het gestoken lichaamsdeel vervolgens gedurende 30-90 minuten in warm water (45°C is optimaal) zodat de eiwitten stollen en de pijn afneemt. De steek is bijna nooit dodelijk voor een mens, behalve als een belangrijke slagader wordt geraakt of als je in het gebied van de romp of bekken wordt gestoken. De bekende Australische programmamaker Steve Irwin was een van de pechvogels die overleed na een steek in de hartstreek. Dit betrof een gladde pijlstaartrog (Dasyatis brevicaudata), een soort die niet in Nederland voorkomt.