De zwartooglipvis lijkt bezig aan een opmars langs de Nederlandse kust. De laatste jaren wordt deze kleurrijke vissoort steeds vaker als bijvangst gemeld door sportvissers.
Zijn kleurenpracht maakt van de
zwartooglipvis (Symphodus
melops) haast een tropische verschijning.
De kleur van dit prachtige visje
– de mannetjes worden maximaal
zo’n 25 centimeter lang, de vrouwtjes
slechts ongeveer 12 centimeter – kan
sterk variëren. Zo zijn er geel- tot groenbruine
exemplaren met een lichtrode
tint, maar ook vissen met een blauwgroene
tekening en strepen op kop en
rugvin. Zwartooglipvissen hebben
meestal een donkere, kommavormige
vlek direct achter het oog en vaak een
donkere vlek op de staartwortel. Het patroon
van uitbundige golvende lijnen op
het kieuwdeksel maakt dat ze gemakkelijk
zijn te onderscheiden van de ook in
ons kustwater voorkomende kliplipvis
en de gevlekte lipvis.
Wier essentieel
Zwartooglipvissen komen voornamelijk
voor langs rijk met wier begroeide kusten
met een rotsbodem, vanaf de getijdenzone
tot circa 30 meter diep. De aanwezigheid
van zeewier is essentieel.
Daartussen vinden ze hun voedsel –
kreeftachtigen en weekdieren – en het mannetje bouwt hier meerdere nesten
van die hij daarna fel verdedigt. Dit
soort plekken vinden we in ons land
met name langs de dijken van de Oosterschelde
en bij pieren en havenhoofden.
Daar komen dus ook de meeste
meldingen vandaan, al worden ze ook
wel eens gevangen bij strekdammetjes
en palenrijen. Zwartooglipvissen kunnen
slecht tegen koude winters, dus afhankelijk
daarvan kunnen ze ineens ook
weer voor jaren verdwenen zijn.
Gerichte aanpak
De meeste vangstmeldingen van
zwartooglipvissen door sportvissers betreffen
bijvangsten. Zo pakken ze soms
de zager onder een dobber die bedoeld
was voor de zeebaars. Je kunt gericht op
zwartooglipvis mikken door bij de hiervoor
genoemde techniek een kleine
haak (bijvoorbeeld maat 8) te gebruiken.
Of je kiest voor een andere montage die
bewezen effectief is voor lipvis. Hierbij
monteer je onder aan de rig een werpgewichtje
met een wartel, met daarboven
twee zijlijntjes die ieder zijn voorzien
van een een klein haakje met daarop
een stukje zager. Werp vooral niet te ver
in, zodat je tussen de blokken en het
wier in vist. Deze gerichte aanpak vergroot
de vangkans aanzienlijk, al blijft
het een kwestie van pionieren.