Na onder meer de zwartbek-, marmer- en kesslersgrondel heeft nu wéér een nieuwe grondelsoort ons land bereikt. Onderzoekers van RAVON vingen dit voorjaar in de Zuid-Hollandse Delta zeer waarschijnlijk de uitheemse Knipowitschia caucasica, ook wel de Kaukasische dwerggrondel genoemd.
Na de eerste vangst van een Kaukasische dwerggrondel bleek al snel dat de soort zich inmiddels breed heeft verspreid. Bij bemonsteringen voor het project 'Een Zegen in de Delta', van de Biesbosch tot aan het westelijk Haringvliet, kwam het visje in flinke aantallen in het net. Ook in het buitenland is de opmars gaande; in 2019 vonden Duitse onderzoekers de exoot al in een nevengeul bij Xanten. Dat hij begin juli ook langs de Waal bij Gameren werd aangetroffen, suggereert dat de vis inmiddels in de hele Rijn vanaf de Duitse grens tot aan de rivierdelta zwemt.
Oorsprong
De Kaukasische dwerggrondel komt oorspronkelijk voor in de Pontisch-Kaspische regio rondom de Zwarte Zee. Uit hetzelfde gebied wisten ook de marmergrondel (2002), zwartbekgrondel (2004), kesslersgrondel (2007) en Pontische stroomgrondel (2009) ons land te bereiken. Het Main-Donaukanaal, een gegraven verbinding tussen het stroomgebied van de Donau en de Rijn, lijkt een belangrijke oorzaak van de komst van de nieuwe grondel. Het kan ook zijn dat het visje onbedoeld met een visuitzet is meegekomen. Ondertussen breidt de Kaukasische dwerggrondel in rap tempo zijn leefgebied uit in onder meer Hongarije en Oekraïne. Dat gaat extra snel omdat de soort zowel in zout, brak als zoetwater gedijt.
De Kaukasische dwerggrondel. (beeld: Jelger Herder)
Korte neus
Benieuwd of jij met een echte ‘dwerg’ te maken hebt? Kenmerkend voor het visje zijn de stompe kop en zeer korte neus. Eveneens opvallend is de heldergele buik van de vrouwtjes in de paaitijd, terwijl bij de mannetjes in die periode op de flanken vier tot acht donkere banden zichtbaar zijn. Mocht je willen helpen om de verdere verspreiding van deze soort in kaart te brengen, geef je waarneming dan door via
www.waarneming.nl.