Deltares-onderzoeker Tom Buijse is onlangs benoemd tot bijzonder hoogleraar zoetwater visecologie aan de Wageningen University & Research (WUR). Deze leerstoel is tot stand gekomen op initiatief van Sportvisserij Nederland en de vakgroep Aquacultuur en Visserij van de WUR.
Rijkswaterstaat en de onderzoeksinstituten Deltares en Stowa ondersteunen deze nieuwe leerstoel, die visserijbeheer beter gaat koppelen aan water- en natuurbeheer om de omvang en diversiteit van zoetwatervispopulaties te behouden en waar nodig te herstellen.
Wereldwijd nemen vispopulaties in rivieren en meren sterk af. Voorheen lag dit vooral aan de slechte waterkwaliteit, maar tegenwoordig zijn met name dammen en andere barrières, rivierregulering en gecontroleerde waterstanden de oorzaken. Als bijzonder hoogleraar gaat Buijse onderzoek doen naar het belang van de verbinding van watersystemen voor visgemeenschappen. Connectiviteit wordt in de (aquatische) ecologie omschreven als de mate waarin een leefgebied in een ecologisch (water)systeem in verbinding staat met andere leefgebieden. Connectiviteit kan van grote invloed zijn op het voorkomen en de verspreiding van soorten, zoals vissen. Zij migreren namelijk vaak van en naar uiteenlopende leefgebieden voor uiteenlopende stadia in hun ontwikkeling (paaien, foerageren, overwintering).
Effect van versnippering
De afgelopen jaren hebben waterbeheerders al een groot aantal maatregelen genomen om de (ecologische) toestand van watersystemen te verbeteren. In de meeste gevallen betreffen het relatief kleinschalige maatregelen, die lokaal een positief effect hebben op de toestand van flora en fauna. Deze verbeteringsmaatregelen hebben (nog) niet geleid tot het bereiken van de ecologische doelen voor waterlichamen. Daarvoor is het nodig om de watersystemen op een hoger geografisch schaalniveau te beschouwen. Op dat niveau zijn andere factoren relevant, waaronder vermesting, aantasting van hydrologische regimes, maar ook de versnippering van leefgebieden. Buijse gaat kijken wat versnippering voor effect heeft op vispopulaties en hoe de benodigde connectiviteit om versnippering tegen te gaan, kan worden verbeterd.
Vis en zoetwatersystemen
Voor Sportvisserij Nederland is het van belang dat kennis over vis en zoetwatersystemen wordt vergroot en dat deze wordt toegepast door de waterbeheerders. Daarnaast vormt de nieuwe hoogleraar voor de sportvisserij een uitbreiding van het netwerk in de wereld van wetenschap en onderzoeksinstituten.