Deze week viel Visionair nummer 55 in de bus. In deze uitgave staan weer veel artikelen over de biologie en het beheer van vissen. In dit bericht een overzicht van wat je in het blad kunt verwachten.
Ook voor de redactie van Visionair is het nauwelijks te bevatten in wat voor situatie we momenteel verzeild zijn geraakt.
Hoe razendsnel de wereld kan veranderen én alle zekerheden wankelen of zelf in zijn geheel lijken te verdwijnen, dringt langzaam maar zeker ook tot ons door.
Zo ging Visionair nummer 55 nog maar anderhalve week geleden naar de drukker. Toen was het coronavirus nog redelijk ver van ons bed en beseften we niet dat alle evenementen uit- of afgesteld zouden worden. Dat geldt dus ook voor de Wereld vismigratiedag, die op zaterdag 16 mei dit jaar zou worden gehouden.
Deze nieuwe uitgave van Visionair staat echter voor een belangrijk deel in het teken van dit unieke evenement. Dat dus ook geen doorgang zal vinden. Natuurlijk blijft de boodschap van deze happening -het belang van vrije vismigratie- staan als een huis. Laten we daarom Wereld vismigratiedag op een virtuele manier vieren.
Met Visionair nummer 55 denken we daar een zinvolle bijdrage aan te leveren.
Als opwarmer voor de papieren versie van Visionair, plaatsen we deze week alvast de volgende drie artikelen op de site:
- Uitgedamd
- Steurenvangsten door de jaren heen
- Vliegende schotels voor vissen
Veel leesplezier!
Marco Kraal
Hoofdredacteur Visionair
Uitgedamd
World Fish Migration Foundation maak zich sterk voor vrije migratieroutes;
Migrerende vissen hebben het moeilijk. Voortdurend botsen ze op tegen dammen, stuwen, sluizen en andere obstakels. Nadat er zo’n twintig jaar geleden aandacht kwam voor hun problematiek en in Nederland de eerste vispassages werden gebouwd, volgde in 2014 de oprichting van WFMF, de stichting die wereldwijd steun biedt bij het omzeilen of opruimen van dergelijke obstakels. Wat is er sindsdien bereikt?
Gekleurde glasalen
Het Noordzeekanaal is niet alleen een belangrijke scheepvaartverbinding tussen Amsterdam en de Noordzee, maar vormt ook een belangrijke ecologische verbindingszone voor vissen. Bekend is dat 5 tot 10 procent van de schieraal die uit Nederland wegtrekt door dit kanaal naar buiten trekt. Minder bekend is de omvang van de intrek van glasaal door het Noordzeekanaal.
Steurvangsten door de jaren heen
Terwijl de visstand in de Nederlandse rivieren sterk is verbeterd en voortdurend hard wordt gewerkt aan het bevorderen van natuurlijke processen en het herstel van een natuurlijke rivierdelta, valt er nog veel winst te behalen. Een aantal karakteristieke riviervissen, waaronder een ware gigant, is nog steeds niet terug gekeerd: Europese steur.
Vliegende schotels voor vissen
Smart Vislift winnaar Waterinnovatieprijs 2019
Eind 2018 plaatste ontwerper John van Boxel zijn eerste Smart Vislift in een polderwetering in Almkerk. De eerste maanden woonde hij zowat naast het witte, ufo-achtige ding. De resultaten van de vispasssage nieuwe stijl – meer dan 10.000 visbewegingen – blijken na ruim een jaar ongekend. Van Boxel won er de Waterinnovatieprijs 2019 mee. De waterschappen staan in de rij.
Schuwe zeelten
De keuze voor deze duik – met zeelt als onderwerp – was bewust: alle omstandigheden waren gunstig. De afgelopen jaren heb ik meerdere keren zeelt gezocht voor een fotosessie tijdens hun paai. Dat viel echter niet mee. Gaandeweg leerde ik van de gemiste kansen en nu ga ik er vol voor. Zeelt paait als een van de laatste Nederlandse zoetwatervissen in juli.
Natte kraamkamers
Uiterwaarden onmisbaar voor jonge vis
Voor een gezonde visgemeenschap in laaglandrivieren zijn uiterwaarden, ook wel vloedvlakten genoemd, erg belangrijk. Daarom is sinds de jaren ’90 van de vorige eeuw in Nederland veel geïnvesteerd in het herstel van de ecologische kwaliteit van uiterwaarden en daarmee die van het hele riviersysteem.
Visvriendelijk malen
Waterschappen kunnen tegenwoordig kiezen uit diverse visvriendelijke waaiers, vijzels en bypasses. Toch gaat de vervanging van gemalen niet heel snel en blijkt het soms lastig om visvriendelijk staal in bestaand beton te passen. Nieuwbouw is het eenvoudigst. “Dan komt er gewoon een visveilige pomp en een vissluis in.”
Vissen op muziek
Van meestampers tot dijenkletsers
Een stem schalt over het water. Hoewel ongeschoold, heeft de zanger duidelijk plezier in zijn vertolking van een lied waarin de visvangst wordt geprezen. Het geluid draagt ver - tot in de uithoeken van de visstek is het loflied op de haring te horen: ‘k Heb haring, nieuwe haring vet, heb haring, lekk’re haring, oh wat een pret.
Visvriendelijk inrichten
In 2021 worden voor de KRW-planperiode 2022-2027 nieuwe stroomgebiedsplannen en bijhorende maatregelenprogramma’s vastgesteld. Sportvisserij Nederland geeft in een drietal artikelen haar visie op die periode.
Het eerste artikel van dit drieluik ging over de ruimte voor sportvissen. In dit tweede deel staat een visvriendelijke inrichting van wateren centraal. Visvriendelijk beheer komt in het laatste artikel aan bod.
Vispassages kritisch bekeken
In steeds meer wateren worden vispassages aangelegd. Zowel Rijkswaterstaat als de waterschappen investeren zetten hiermee stevig in op het bereiken van een belangrijk doel van de Kaderrichtlijn Water, namelijk het opheffen van de vele migratiebelemmeringen voor vissen.
Maar hoe effectief zijn deze vispassages? De afgelopen jaren heeft Arcadis 180 vispassages geïnspecteerd. Hieruit bleek dat maar liefst 60 procent tijdens de inspectie niet functioneerde.
Het Noordzeekanaal is niet alleen een belangrijke scheepvaartverbinding tussen Amsterdam en de Noordzee, maar vormt ook een belangrijke ecologische verbindingszone voor vissen. Bekend is dat 5 tot 10 procent van de schieraal die uit Nederland wegtrekt door dit kanaal naar buiten trekt. Minder bekend is de omvang van de intrek van glasaal door het Noordzeekanaal.
Een belangrijk deel van de artikelen wordt geschreven door visdeskundigen werkzaam bij universiteiten en onderzoeksinstellingen.
Ook ons magazine Visionair ontvangen?
-> Neem een abonnement