Van donderdag 11 t/m zaterdag 13 juli vond de achtste editie van het door Sportvisserij Nederland georganiseerde haaien-evenement Sharkatag plaats. Tijdens deze drie visdagen zijn door 250 sportvissers op tien verschillende charterboten in totaal 191 haaien en vijf roggen gevangen.
Dag 1 stond in het teken van de zogenaamde VIP-dag: op deze dag - waarop louter werd gevist met relaties van Sportvisserij Nederland - zijn er voor de Oosterscheldekering in totaal 46 haaien gevangen; 45 gevlekte gladde haaien en één ruwe haai. De tweede dag was het de beurt aan de meer ervaren sportvissers. Zij vingen op vrijdag bij elkaar 92 haaien en twee roggen.
Op dag drie waren de meeste charterboten door de wind en golfhoogte genoodzaakt om aan de binnenzijde van de Oosterscheldekering te vissen; op de Oosterschelde zelf. Daar werden beduidend minder haaien gevangen dan aan de 'buitenkant' van de kering. Toch wisten de jonge deelnemers op de speciale jeugdboot (Big Marlin) met tien kinderen o.a. een mooie gevlekte gladde haai en een rog te vangen. Zaterdag zijn in totaal 53 haaien en twee roggen gevangen.
Negen haaien gezenderd
Op donderdag en vrijdag zijn er voor het achterliggende haaienonderzoek acht vissen voorzien van een zogeheten Vemco-zender. Deze zenden een geluidssignaal uit, dat kan worden opgevangen met een ontvanger. Eén van de gevlekte gladde haaien die vrijdag werd gevangen, was groot genoeg voor een speciale 'satellite zender'. Deze draagt de haai voor 380 dagen met zich mee en laat daarna los zodat hij naar het oppervlakte kan drijven en ons de verzamelde data via de ARGOS satelliet doorgeeft.
Volop media-aandacht
Sharkatag 2019 kon rekenen op de nodige media-aandacht. Zo monsterden op 11 juli, tijdens de VIP-dag, BNNVARA Vroege Vogels en Trouw aan (
lees hier het bericht van Trouw). De reportage die Vroege Vogels maakte, wordt later deze zomer uitgezonden. Vrijdag 12 juli was het helemaal goed raak met filmreportages. Zowel het
NOS Jeugdjournaal,
Omroep Zeeland en de
Provinciale Zeeuwse Courant (beter bekend als de PZC) maakten deze dag nieuwsreportages over Sharkatag. Daarmee is het ook deze editie van Sharkatag weer gelukt om via de landelijke en regionale media te laten zien hoe de sportvisserij via hengelvangsten ('citizen science') bijdraagt aan onderzoek naar - in dit geval - de verspreiding, migratie en voortplanting van de haaienpopulatie in de Noordzee.
Satellite tags
Net als elk jaar is het doel met Sharkatag om zoveel mogelijk haaien met de hengel te vangen en daarna te merken. Dit jaar gebeurde dat met één exemplaar (zie foto hieronder) voor het eerst met een zogenaamde ‘satellite tag’. Dankzij deze hypermoderne zenders zijn de haaien nauwkeuriger en verder dan ooit te volgen. Sommige haaien leggen namelijk wel duizenden kilometers af. Het merken van de haaien gebeurde aan boord van een speciale ‘merkboot’ door onderzoekers van Wageningen Marine Research (WMR) en het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ).
Maatschappelijke bewustwording en loodvrij
Als ‘bijvangst’ zorgt Sharkatag voor maatschappelijke bewustwording van het belang van een gezonde haaienpopulatie. Sportvisserij Nederland vindt dat belangrijk, want met haaien en ook roggen gaat het niet goed. Van de zeventien haaien- en roggensoorten die van oorsprong in de zuidelijke Noordzee leven, zijn negen soorten zeldzaam geworden en de overige sterk in aantal teruggelopen – met name als gevolg van intensieve beroepsvisserij.
Nog steeds belanden haaien vaak voor een paar dubbeltjes per kilo op de markt. Sportvisserij Nederland pleit voor een terugzetplicht voor alle haaien en roggen in de Noordzee en liefst ook elders, zodat de populaties zich duurzaam kunnen herstellen.
Na een lange tijd van afwezigheid keert de gevlekte gladde haai (Mustelus asterias) de laatste jaren weer langzaam terug langs de Nederlandse kust. Sportvisserij Nederland juicht dat toe en is in 2011 ‘Sharkatag’ gestart, waarbij sportvissers de haaien vangen en daarna terugzetten met een merkje. Dit levert veel kennis op over de verspreiding en zwemroutes van deze haaiensoort. Ook sportvissers hebben plezier van het onderzoek.
Sinds de start van Sharkatag in 2011 zijn ruim 4.500 haaien voorzien van een merkje. Hiervan zijn er 230 (5,1%) teruggemeld, een regulier percentage bij dit type onderzoek. Gebleken is onder meer dat volwassen vrouwtjeshaaien in de winter naar Zuid-Frankrijk zwemmen en in de warme maanden (mei-oktober) terugkeren naar de Zeeuwse kustwateren. In de Oosterschelde worden jonge haaien geboren.
Sportvisserij Nederland kijkt terug op een zeer geslaagd evenement en dankt de schippers van de charters, de deelnemers, onze partners en sponsors van Sharkatag 2019.