Boter bij de vis is in het geval van de botervis (Pholis gunnellus) een beetje teveel van het goede. Deze slangachtige vis dankt zijn naam immers aan zijn bijzonder slijmerige en glibberige huid.
De botervis is een straalvinnige zeevis
uit de orde van de baarsachtigen
– al worden slangmakrelen (langgerekte
vissen die lijken op barracuda’s) soms
ook botervis of botermakreel genoemd.
De ‘echte’ botervis wordt circa 25 centimeter lang en heeft een slank postuur,
zodat hij wel wat weg heeft van een kleine slang. Net als slangen eten botervissen
alle mogelijke (kleine) prooidieren,
zoals garnalen, kreeftjes, pissebedden,
zeepokken, schelpdieren en wormen.
Opvallend
Opvallende kenmerken van de botervis
zijn de kleine kop met dikke, vlezige lippen; de lange, lage, stekelige rugvin met 75 of meer vinstralen en de negen tot vijftien oogvlekken (donkere stippen
met een wat lichtere rand daar omheen)
die zich langs de basis van de rugvin bevinden. De botervis is donkerbruin van
kleur met aan de zijkanten onregelmatige grijsbruine vlekken. In het paaiseizoen (december tot februari) kleuren de
kop en vinnen geel.
Kustzone
Ondanks zijn ietwat exotische uiterlijk
komt de botervis voor in de Noord-Atlantische
Oceaan, Noordzee en Oostzee.
Ook langs de Nederlandse kust is hij vrij
algemeen. Daar leeft hij voornamelijk op stenige bodems of bodems met veel
schuilmogelijkheden (in rotspoeltjes,
tussen stenen, basaltblokken, wieren en schelpenbanken) in ondiep water. Hij komt voor vanaf de getijdenzone tot een diepte van 30 meter. Botervissen zijn daarnaast ook op wrakken in de Noordzee
te vinden.
Gele klont
In de paaitijd zet het vrouwtje 80-200
gele, ronde eitjes in een grote klont af in
een rotsspleet, onder een steen of in een
lege schelp. De eieren worden intensief
bewaakt door zowel het mannetje als
het vrouwtje. Die wikkelen zich met hun
lange lichaam om het tot een bal gevormde
legsel. Na ruim een maand komen
de jonge botervisjes uit de eitjes gekropen.
Die groeien erg langzaam. Eerst
zo’n 30 mm per jaar, maar later nog
slechts 15 mm per jaar. Botervissen kunnen waarschijnlijk een leeftijd van zo'n
vijf tot tien jaar bereiken.