Swimway Oude IJssel
Het citizen science project Swimway Oude IJssel is onderdeel van het InterReg project ‘’De Rijn Verbindt’’. Dit project is gericht op het onderzoeken van de vismigratie in het systeem van de Oude IJssel. Samen met de verschillende partijen Waterschap Rijn en IJssel, Landesfischereiverband Westfalen und Lippe en Hengelsportfederatie Midden Nederland werkt Sportvisserij Nederland aan het herstel van de trekvissen in de Oude IJssel.
Projectdoelstellingen
•Inzicht krijgen in vismigratie op de Oude IJssel.
•Monitoren hoe de vissen zich gedragen in het stroomgebied van de Oude IJssel (habitatgebruik).
•De werking van de vispassages bij de stuwen onderzoeken.
•Lokale bevolking en vissers actief betrekken in het onderzoek (citizen science).
•Samenwerking tussen Nederland en Duitsland verbeteren.
•Kennis uit onderzoeken delen met lokale bevolking en geïnteresseerden.
•Aanbevelingen doen om de migratieroutes- en voorzieningen te verbeteren.
Sportvissers dragen bij door het vangen van de doelsoorten van het onderzoek.Vijf doelsoorten
Om de vismigratie in het systeem van de Oude IJssel te onderzoeken is gekozen om vijf specifieke doelsoorten te monitoren. Dit zijn: de Europese meerval (Silurus glanis), roofblei (Aspius aspius), winde (Leuciscus idus), rivierprik (Lampetra fluviatilis) en (schier)aal (Anguilla anguilla).
De winde, roofblei en rivierprik zijn gekozen omdat deze soorten allemaal stroomopwaarts migreren. De rivierprik is hierbij ook een goede indicatorsoort omdat deze meestal lastig migreert. Als de rivierprik kan migreren, kan je er vanuit gaan dat andere soorten dit ook kunnen. De (schier)aal is gekozen omdat deze soort in tegenstelling tot alle andere soorten stroomafwaarts migreert. Op deze manier wordt onderzocht of deze stroomafwaartse migratie goed verloopt.
De Europese meerval is een vissoort in de Nederlandse wateren waar nog weinig over bekend is. De Europese meerval is hoogstwaarschijnlijk niet als alle eerdergenoemde soorten een migrerende vissoort. Van de meerval wordt juist verwacht dat hij meer stationair is. Om te onderzoeken of dit juist is, wordt deze mysterieuze toppredator ook meegenomen in dit onderzoek. Ook wordt onderzocht of meervallen negatieve gevolgen hebben op verschillende trekvissen. Er zijn namelijk aanwijzingen dat meervallen migratiebarrières gericht opzoeken om te jagen.
Een tijdens het onderzoek gevangen rivierprik.
Onderzoeksmethode
Om de migratie van bovengenoemde vissoorten te kunnen volgen, worden de vissen voorzien van een akoestische zender. Door middel van een telemetrisch netwerk van ontvangers verspreid over de Oude IJssel kunnen alle migratiebewegingen van deze vissen worden gemonitord.
Door sportvissers gevangen meervallen, vlak voordat ze een zender krijgen.
Vangstmethodes
Onderdeel van het project is het betrekken van de lokale bevolking en/of sportvissers bij het onderzoek. De expertise van deze vissers wordt gebruikt bij het vangen van de doelsoorten. De roofblei, winde en meerval wordt voornamelijk met de hengel gevangen. Dit is de meest diervriendelijke manier om de vissen te vangen, waarbij gericht op de juiste soort gevist kan worden.
De rivierprikken worden door middel van een fuik gevangen, in de vispassage van Doesburg. Deze fuik wordt meermaals per week door vrijwilligers geleegd.
De schieralen worden gevangen in het benedenstroomse deel van de Gelderse IJssel. Nadat ze voorzien zijn van een zender worden de schieralen uitgezet in de Duitse bovenlopen van de Oude IJssel. Daarna worden ze gevolgd in hun stroomafwaartse migratie richting zee.
De rivierprik wordt in Doesburg gevangen door middel van deze fuik.
Meehelpen
Vrijwilligers helpen Sportvisserij Nederland bij het vangen van de vis en lichten van de fuik. Lijkt het je leuk om een bijdrage te leveren aan dit onderzoek? Neem contact op via faber@sportvisserijnederland.nl.