Natuur- en sportvisserijorganisaties uit binnen- en buitenland roepen de Nederlandse overheid dringend op om snel een ruime visserijvrije zone in te stellen rondom de Haringvlietdam - een noodzakelijke ingreep om internationaal beschermde trekvissen als de zalm beter te beschermen en hun uitsterven te voorkomen.
De organisaties deden die oproep op donderdag 13 februari tijdens de Internationale Ministerconferentie ter bescherming van de Rijn, in Amsterdam. Fred Bloot, adjunct-directeur van Sportvisserij Nederland en president van de European Anglers Alliance (EAA), sprak met diverse betrokken politici en onderstreepte nog eens de urgentie van het probleem. "De noodzaak van een visserijvrije zone rond de Haringvlietdam is al tijden bekend, maar toch is er tot op de dag van vandaag niets geregeld. Wij zullen bovenop deze zaak blijven zitten tot de noodzakelijke maatregel is getroffen."
Fred Bloot (links) sprak onder meer met minister Cora van Nieuwenhuizen.
Ook Bas Roels van het Wereld Natuur Fonds benadrukte het belang van een visserijvrije zone: “De Nederlandse overheid heeft 70 miljoen geïnvesteerd om de Haringvlietsluizen op een kier te zetten voor vismigratie maar om trekvissen echt een kans te geven, is het cruciaal om afspraken te maken over visserij-activiteiten aan beide kanten van de sluizen en een ruime visserijvrije zone rondom de Haringvlietdam in te stellen. Dit is helaas nog niet gebeurd.”
Voordeur voor vissen staat open
Het Haringvliet is de toegangspoort tot de Rijn. Sinds 2019 is begonnen met het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen. Hiermee wordt de voordeur voor trekvissen opengezet en krijgen ze meer ruimte om te migreren tussen de zee en de rivier. Dit is essentieel voor hun voortplanting en voortbestaan. Het op een kier zetten van de Haringvlietsluizen is een belangrijke stap, niet alleen voor Nederland, maar ook voor andere Rijnlanden zoals Duitsland en Zwitserland die de afgelopen jaren honderden miljoenen euro’s geïnvesteerd hebben om de rivieren weer aantrekkelijk te maken voor trekvissen. Roberto Epple, president European Rivers Network; “er zijn al veel barrières geslecht stroomopwaarts de Rijn b.v. door de aanleg van vispassages en vistrappen. Ook wordt er veel geïnvesteerd in het opkweken en uitzetten van bedreigde vissen zoals de zalm. Zolang er rond de Haringvlietdam echter gevist wordt zijn al deze inspanningen tevergeefs.”
Vroeger wemelde het in de Rijn van de Atlantische zalmen (foto: Rijckevorsel).
Intensieve visserij verstoort doorgang bedreigde vissen
Vroeger wemelde het in de Rijn van zalm en andere trekvissen. Helaas is de zalm door overbevissing, dammen en vervuiling bijna geheel uit de Rijn verdwenen. Dat geldt ook voor de fint, elft, houting en de Europese steur, soorten die niet alleen in de Rijn maar in alle Europese rivieren ernstig bedreigd zijn. In de landen stroomopwaarts de Rijn wordt hard gewerkt aan de terugkeer van de zalmpopulatie door barrières op te heffen en waterkwaliteit te verbeteren. Zo wordt in Duitsland ruim 600 miljoen euro geïnvesteerd. Een zalm wordt geboren op de rivier, groeit op in zee en trekt als volwassen vis jaarlijks de rivier op om zich voort te planten. Rond de Haringvlietdam op de overgang van zout naar zoet water heeft een zalm tijd nodig om te acclimatiseren. Door intensieve visserij worden ze aanzienlijk verstoord, wordt hun doorgang geblokkeerd, of belanden ze als bijvangst in vissersnetten.
Uitzetten van jonge zalmen in de Rijn (Foto: Blik onder water).
Ruime visserijvrije zone essentieel
Natuur en visserij kunnen prima samen gaan, maar op kwetsbare plekken zoals rondom de Haringvlietdam is bescherming voor trekvissen nodig. De Tweede Kamer heeft Minister Schouten januari vorig jaar al gevraagd om tot concrete visserijmaatregelen rond de Haringvlietdam te komen. In november hebben 24 internationale natuurbeschermingsorganisaties een petitie aangeboden aan de Tweede Kamer met de oproep snel actie te ondernemen. Europese organisaties roepen de Nederlandse overheid op om snel een ruime beschermingszone rond de Haringvlietdam in te stellen voor bedreigde en zeldzame en internationaal beschermde trekvissen. Daarmee kunnen vissen deze barrière rustig nemen, hun levenscyclus voltooien en draagt Nederland zijn steentje bij aan het stoppen van het wereldwijde verlies aan soorten!”