No. 72 van VISionair staat weer vol moet interessante artikelen over de zalm in de Rijn, vele artikelen over vissenwelzijn en nog meer.......
Voorwoord: mening
‘Uit onderzoek blijkt’, ‘volgens de wetenschap’ en ‘daar is genoeg over gepubliceerd’ zijn geijkte uitspraken waarmee we in discussies de waarheid willen claimen. Discussies die steevast ontaarden in niet te winnen loopgraafoorlogen waar dogma’s en zwart-wit denken de boventoon voeren. Over dit onderwerp zijn recent twee interessante boeken verschenen. Zo beschrijft filosoof Lammert Kamphuis in ‘verslaafd aan ons eigen gelijk’ een aantal manieren om de wereld vanuit meerdere invalshoeken te bekijken.
Onveilig thuiskomen: herstel zalm in de Rijn laat op zich wachten
Sinds de jaren tachtig worden er in verschillende projecten zalmen uitgezet in zijriviertjes van de Rijn. Na vele miljoenen euro's en een aanvankelijk bescheiden succes, levert dat nog bepaald geen levensvatbare populatie op. Onderzoeker Jacco van Rijssel van Wageningen Marine Research probeerde te achterhalen waar het probleem zit.
Sampsa Vilhunen, pleitbezorger voor vis en viswater
Sampsa Vilhunen leidt een afwisselend leven. Bij het Finse Wereld Natuurfonds (WWF) is hij directeur mariene en zoetwatergebieden en als politiek beïnvloeder regelde hij dat het verwijderen van overbodige dammen in rivieren in het Finse regeerakkoord kwam.
Daarnaast is hij mede-presentator van een hengelsportprogramma, vliegvisser en dj.
Plezier voor mens en dier: vissenwelzijn gebaat bij dialoog
In de zomer van 2023 kwam de zienswijze ‘Plezier voor mens en dier’ van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) uit. Tussen de regels doorlezend lijkt deze zienswijze het uitfaseren van de sportvisserij te suggereren. Aanleiding voor een interview met Jan
Staman, voorzitter van de RDA.
Wettelijk bescherming van vissenwelzijn in Nederland
Er is steeds meer aandacht voor dierenwelzijn in onze maatschappij. Dat ook het welzijn van vissen een grotere rol speelt mag daarbij
geen verrassing heten. De mens heeft een sterke band met de vis: vissen vormen een belangrijke voedselbron, vissen worden beroepsmatig en recreatief gevangen, vissen worden gekweekt en gehouden en er wordt steeds meer onderzoek verricht naar het gedrag van vissen. Zoals ook bij andere dieren het geval is, wordt de omgang tussen mens en vis gereguleerd. Verschillende bronnen melden echter dat in vergelijking met bijvoorbeeld zoogdieren en vogels, vissen karige wettelijke bescherming genieten.
Over zingen en rommelen: vissen in de nacht
Vis is sinds mensenheugenis een belangrijke voedselbron – de eerste benenhaakjes uit de steentijd die in de IJssel zijn gevonden, getuigen daarvan. Maar ook prehistorische tekeningen op rotswanden en in grotten laten het belang van de vis voor de vroege mens zien. Op een heel andere manier belangrijk was muziek voor de mens. Klanken uitstoten met de strot is niet per se hetzelfde als muziek maken.
Gestippelde alver - zeldzame beekvis
Tot een paar jaar terug kwam de gestippelde alver, Alburnoides bipunctatus, niet in Nederland voor. In de Semois en de Ourthe, twee zijrivieren van de Belgische Maas is deze kleine karperachtige echter algemeen.
Begrip van vissenpijn vraagt om kritisch denkvermogen:
Veroorzaakt een vissenhaak pijn? Wie gedragsonderzoek en neuroanatomie overziet moet concluderen dat het antwoord vooralsnog
nee is, stellen onderzoekers in een recent verschenen review. Ze waarschuwen voor de gevolgen van rammelende wetenschap en onzorgvuldig dierenwelzijnsbeleid.
Dambusters: conferentie over het verwijderen van dammen groot succes:
In congresgebouw De Oosterpoort in Groningen kwamen in april van dit jaar vijfhonderd onderzoekers, beleidsmakers en ondernemers uit alle delen van Europa samen voor de Free Flow Conference over het verwijderen van dammen die rivieren belemmeren om vrijuit te stromen. Ze deelden informatie en successen, maar ook zorgen.
Zalm in mootjes
Ooit was de Atlantische zalm (Salmo salar) een van de belangrijkste vissoorten in het stroomgebied van de Rijn. Ondanks forse inspanningen en een verbeterde waterkwaliteit gaat het met deze iconische vis nog steeds niet goed. Gaat Rob Buiter in deze uitgave van Visionair vooral in op de effecten van afvoer en predatie, in dit artikel ligt de focus op waterkracht als belemmerende factor.
Warm water, koude vis: klimaatverandering en vis in de Zuidwestelijke Delta:
De Zuidwestelijke Delta is een voor vissen belangrijk gebied. In dit estuarium komt het zoute water van de Noordzee samen met het zoete water van de Schelde, Rijn en Maas. Door de aanwezigheid van talloze paai-, opgroei en foerageergebieden is de diversiteit aan vissoorten erg hoog. De vraag is hoe de natuur in dit ecologisch belangrijke gebied zal veranderen onder invloed van het klimaat.
Wel of geen weerhaak blijft een gevoelig onderwerp:
Of weerhaakloos vissen de voorkeur verdient is voer voor discussie. Uit onderzoek blijkt dat weerhaakloze haken iets minder weefselschade veroorzaken, vlotter loskomen en dat kan het hanteren en de onthaaktijd beperken. Of dat een groot effect heeft op stress en overleving hangt echter af van de omstandigheden en de concrete tijdwinst.
Bron: VISioniar no. 72, juni 2024.