De nieuwe Visionair no. 66 is verschenen weer vol met interessante artikelen over klimaat, vismigratie, steuren, droogte en nog veel meer.
Voorwoord: Brasem
Als buitenmens heb ik de rijkdom om vlakbij een groot meer te wonen. Ieder seizoen valt er hier veel te beleven. In de winter hang ik graag de kijker om de nek en geniet ik van brilduikers, kuifeenden, grote zaagbekken en kleine zwanen. In het voorjaar kondigt de tjiftjaf het eind van de winter aan en laten de eerste kleine karekieten zich goed in het nog kale riet bewonderen. Het voorjaar is ook de tijd om vissen te kijken. Niet met een hengel, maar met een polaroidbril op de neus.
Ieder jaar verschijnen begin april namelijk de eerste brasems op het ondiepe. Steevast bronskleurige mannetjes die met elkaar bakkeleien om de beste plekken waar ze straks de vrouwtjes gaan ontvangen. Vanwege een overmaat aan testosteron raken ze hun schuwheid kwijt en kun je dit schouwspel vaak vlak onder je voeten waarnemen. Een paar weken later arriveren de dames en kan het echte feest beginnen.
Opgewarmde vissen: zoetwatervis lijkt beter opgewassen tegen klimaatverandering
De Zuidelijke Randmeren zijn belangrijke en befaamde wateren voor sportvissers uit binnen- en buitenland. Daarnaast vissen twee beroepsvisserijbedrijven op aal en brasem. De hoeveelheid te onttrekken brasem is een voortdurend discussiepunt tussen sport- en beroepsvisserij.
Om een duurzame visserij te garanderen, hebben sport- en beroepsvisserij de handen ineengeslagen. Gedurende vier jaar is geen brasem onttrokken en is gezamenlijk uitgebreid onderzoek gedaan naar de visstand.
Nieuwer herkenningskaart karperachtigen
Herkenning van vissen is niet altijd eenvoudig. Zeker binnen de familie van de karpers is de diversiteit hoog en lijken zeker de jonge
exemplaren veel op elkaar. De laatste eeuw zijn daar ook nog een tiental exoten bij gekomen. Hoe herken je deze soorten en wat is
bekend over de impact van deze nieuwkomers?
Vismigratie op de kaart
Al twintig jaar, sinds 2002, brengt Peter van Puijenbroek van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in kaart wat er
voor migrerende vissen verandert in de Nederlandse binnenwateren. Het gaat voorzichtig de goede kant op, zegt hij.
Vreemde steuren bedwingen
Exotische steuren kun je tegenwoordig overal tegenkomen. Ze worden in de aquacultuur geweekt voor de productie van kaviaar, verkocht als vijvervis en uitgezet in speciale hengelvijvers. Daarnaast worden er ook steeds meer vreemde steuren in het open water aangetroffen. Vormen deze vissen, net als de Amerikaanse rivierkreeft, Japanse oester of zwartbekgrondel, een bedreiging voor de inheemse flora en fauna?
Verandering is de enige contante
Een nieuw rapport vergelijkt langjarige ontwikkelingen in het IJsselmeer met vier buitenlandse meren. Het is een feest van herkenning: overal wordt het water schoner en warmer en zetten dezelfde exoten het voedselweb naar hun hand. Dat heeft gevolgen voor het gedrag en voorplantingssucces van veel vissoorten. De situatie is nog verre van stabiel.
Vis in ademnood
De zomer van 2022 was één van de warmste, zonnigste en droogste ooit. Vooral voor ondiepe wateren had dit grote gevolgen voor de
visstand. Door het droogvallen van sloten, beken en ondiepe plassen, maar ook door lage zuurstofgehaltes, dreigden veel vissen te sterven. Dankzij de inzet van de visambulance en met behulp van vele vrijwilligers, zijn talloze vissen van de verdrogingsdood gered.
Brasem, terug van nooit weggeweest
De Zuidelijke Randmeren zijn belangrijke en befaamde wateren voor sportvissers uit binnen- en buitenland. Daarnaast vissen twee beroepsvisserijbedrijven op aal en brasem. De hoeveelheid te onttrekken brasem is een voortdurend discussiepunt tussen sport- en beroepsvisserij.
Om een duurzame visserij te garanderen, hebben sport- en beroepsvisserij de handen ineengeslagen. Gedurende vier jaar is geen brasem onttrokken en is gezamenlijk uitgebreid onderzoek gedaan naar de visstand.
Verantwoord visonderzoek
In Nederland wordt veel ecologisch onderzoek gedaan naar vissen, vaak gericht op het migratiegedrag en de belemmeringen die vissen
tegenkomen wanneer ze tussen de verschillende leefgebieden migreren. Als vissen worden voorzien van zenders of merkjes staat het welzijn hierbij centraal.
Symbolisch vissen
In het koele, heldere water zwemt een vis met trage slagen van zijn staart. Het is niet moeilijk om met deze aanblik te zien waarom de
vis het symbool voor vrede is. Zeker als het zonnetje erbij schijnt heeft deze aanblik een rustgevende uitwerking.
Vissen matig beschermd
Nederland kent inmiddels 168 Natura 2000-gebieden; van de Sint-Pietersberg in Zuid-Limburg tot de Doggersbank ver op de Noordzee. Deze gebieden zijn aangewezen om dier- en plantensoorten, maar ook bredere habitats zoals oesterbanken te beschermen. In deze N2000-gebieden is er ook plaats voor vissen.
Zijlijnen no. 66
De zijlijnen in Visionair no. 66 gaan over zeepaardjes (Hippocampus sp.) zien er niet alleen bijzonder uit, maar kennen ook een bijzonder echtelijk leven.
Zeeforel in IJsselmeer: terug in de tijd, migratie van glasaal in zee en tenslotte nog een zijlijntje over takken kunnen een belangrijk paaisubstraat voor baars vormen.
Bron: Visionair no. 66