De waterkrachtcentrale bij Lith is in december 2021 bijna volledig stilgelegd voor de trek van schieraal. Dit omdat de voorzieningenrechter van de rechtbank Amsterdam een voorlopige voorziening van energiebedrijf Vattenfall – de uitbater van deze waterkrachtcentrale – had afgewezen.
De waterkrachtcentrale bij Lith is het grootste knelpunt voor de migratie van aal in Nederland. Om de paling te beschermen had de minister van Infrastructuur en Waterstaat uitbater Vattenfall daarom een last onder dwangsom opgelegd. De energieleverancier moest of de centrale stilleggen of hoge dwangsommen betalen. Dit besluit kon worden ingezet omdat Vattenfall niet over de juiste vergunning beschikt om de centrale bij Lith te laten draaien.
Vergunning vernietigd
Ironisch genoeg was het Vattenfall zelf dat de eerder aan haar verleende watervergunning vorig jaar met succes bij de Raad van State aanvocht. Dit omdat zij de opgelegde vissterftenormen te streng vond. De Raad van State ging hierin mee omdat deze normen niet op de goede manier tot stand waren gekomen. Zo waren de sterftenormen weliswaar van tafel, maar daarmee was de benodigde vergunning om de waterkrachtcentrale te laten draaien ook vernietigd.
Terechtwijzing rechter
Aangezien er nog geen nieuwe vergunning was afgegeven, kreeg Vattenfall een gedoogverklaring van de minister. Die schreef voor dat de centrale onder vergelijkbare voorwaarden als voorheen kon draaien, maar in de herfst moet worden stilgelegd voor de aaltrek. Daar kon Vattenfall niet mee leven. De energiegigant meent dat sterftecijfers tot 11.5 % van de langstrekkende paling acceptabel zijn en dat de centrale dus niet hoefde te worden stilgelegd. De voorzieningenrechter ging daar niet in mee, zodat een last onder dwangsom werd opgelegd.
Alle sterfte voorkomen
Sportvisserij Nederland volgt de ontwikkelingen bij Lith nauwgezet en roept Vattenfall op om deze en andere waterkrachtcentrales zo snel mogelijk te voorzien van een aantoonbaar effectief visgeleidingssysteem dan wel een visvriendelijke turbine. Het laatste ICES advies ten aanzien van de paling stelt immers dat alle door mensen veroorzaakte sterfte moet worden voorkomen. Waterkrachtcentrales die een aanzienlijk deel van de schieraal tijdens hun trek naar zee verhakselen, passen daar duidelijk niet bij.