Weinig sportvissers zullen materiaalonderhoud een leuk onderdeel van hun hobby vinden, maar belangrijk is het wel. Een goed ‘verzorgde’ molen loopt niet alleen fijner, maar gaat ook veel langer mee. Hét VISblad ging langs bij het Shimano Service Center voor de voornaamste feiten, fabels én praktische tips.
Veel kun je zelf doen, maar het meer kritische
smeer- en sleutelwerk is echt een
vak apart”, klinkt het stellig door de telefoon.
“Een goede molen bestaat al gauw
uit meer dan honderd onderdelen.”
Aan
het woord is Kris Sloof, marketing manager bij Shimano
Benelux. In zijn 12,5 jaar bij het Japanse bedrijf heeft hij
de servicemonteurs op het kantoor in Nunspeet goed
leren kennen. “Wat voor mannen dat zijn? Stuk voor
stuk gepassioneerde vakmensen die het liefst met de
handen in het vet zitten. En omdat het vaak zelf ook
sportvissers zijn, kennen ze de molens vanuit het dagelijks
gebruik aan de waterkant.”
Regelmatige aandacht
“Ook al zijn onze molens zeer robuust, enig onderhoud
door de sportvisser zelf blijft altijd nodig”, aldus Kris.
“Met name draaiende delen zullen altijd slijten – hoe meer en intensiever je een molen gebruikt, des te sneller slijtage optreedt. Dat we sportvissers inzake het molenonderhoud adviseren, is omdat we bij Shimano onze producten koesteren en omdat service bij ons een absolute pijler is.
We ontwerpen en maken onze producten met passie en willen dat mensen er het maximale uit halen. Zo zou je volgens mij ook als sportvisser naar je materiaal moeten kijken. Met wat regelmatige
aandacht heb je veel langer plezier van je spullen. Dat
scheelt uiteindelijk ook in je portemonnee.”
Oppassen voor fabeltjes
Kris waarschuwt met klem voor de vele fabeltjes over
molenonderhoud die op social media de ronde doen.
“Wat je veel ziet is dat mensen ergens een tip oppikken
en die vervolgens als waarheid brengen, bijvoorbeeld
over het gebruik van smeermiddelen.
Mijn advies: luister
alleen naar erkende experts en breng je molen bij
twijfel – of als jaarlijkse APK in je ‘laagseizoen’ – naar
een Shimano-dealer. Die kan de molen soms zelf alvast
even voor je nakijken.” Of hij stuurt hem op naar het
kantoor in Nunspeet, waar de collega’s van Kris hem
binnen enkele dagen nalopen en terugsturen.
Bert van Heerde is al meer dan twintig jaar werkzaam als servicemonteur
bij Shimano en weet alles van molens en reels.
Bert van
Heerde (54), al meer dan 20 jaar werkzaam als servicemonteur
bij Shimano, geeft hieronder tekst en uitleg over molenonderhoud. Zo weet jij voortaan
precies wat je wel en beter niet zelf kunt doen:
Zelf doen
Niet al het onderhoud aan een molen is thuis uit te
voeren, maar veel wel. Doorloop zelf na elke vissessie de
volgende stappen:
- Tuig je hengel af en verwijder het voornaamste vuil
(zeker ook zand) en water van de molen met een
zachte doek, zacht borsteltje of compressielucht.
- Draai de slipknop goed los en wieg de molenspoel een paar keer heen en weer.
- Berg je molen op in een droge omgeving.
- Verwijder om de twee à drie sessies de molenspoel, laat een druppeltje olie op de hoofdas lopen en draai hierna de molenslinger een keer of twintig rond.
- Laat ook een druppel olie op de lijnroller lopen en draai deze daarna een paar keer rond.
- Doe hetzelfde met de knop van de molenslinger. De meeste molens – zeker die van Shimano – hebben ook nog een zogenaamde maintenance-opening, die vaak is afgedekt met een klepje of schroefje. Doe daar hooguit twee druppels olie in en draai de molenslinger weer twintig keer rond. Verwijder bij elk onderdeel eventuele overtollige olie met een zacht en droog doekje.
De juiste olie
Het strikte advies van Bert van Heerde is het gebruik
van zogenaamde Bantam-olie, die voor sommige
molens wordt bijgeleverd en anders vaak via de dealer
te bestellen is. “Het enige geschikte alternatief is hele
vluchtige, zuurvrije naaimachine-olie”, zegt de ervaren
servicemonteur.
‘Gebruik
vooral géén
teflon of WD40,
want in dit soort
sprays zitten vaak
weekmakers’
“Gebruik vooral géén teflon of WD40.
In dit soort sprays zitten vaak weekmakers en andere
oplosmiddelen die het vet in de molen aantasten. Wees
ook altijd spaarzaam in het gebruik van olie: één of twee
druppeltjes volstaan. Te veel olie hoopt zich op in de
molen, waardoor hij gaat lekken.”
Zout water: extra zorg en aandacht
Zout water is killing. Spoel je
molen daarom na elke zeevissessie
thuis met kraanwater af. Dit doe je
door de slipknop helemaal dicht te
draaien, de slinger erop te laten en
de spoel naar de laagste stand te
draaien. Hou de molen vervolgens
onder de kraan en laat er lauw
(niet heet!) water overheen lopen.
Laat de molenslinger een paar omwentelingen
maken om overtollig
water te lozen. Draai daarna de
slipknop los, verwijder de spoel en
de molenslinger en maak alle onderdelen
goed droog. Laat de molen
nog een nachtje drogen en zet
hem vervolgens weer in elkaar met
wat olie op de juiste plekken. Maak
om de drie ‘zoute’ sessies ook de
lijn en spoel schoon. Zo voorkom je
ophoping van zoutkristallen op je
vislijn, die vervolgens kunnen gaan
corroderen op je spoel.
Wat doet de monteur?
Wie niet heel vaak vist, doet er volgens Bert goed aan om één keer per jaar zijn molen(s) voor een
servicebeurt naar de dealer te brengen. Twee keer per jaar is verstandig als je vaker en intensiever
vist. “Met een doorlooptijd van 1.4 dagen is Shimano de snelste in de markt bij molenonderhoud.
Meestal heb je de molen in no time weer terug”, aldus Bert, die sportvissers op het hart drukt om
hun molen enigszins ‘toonbaar’ aan te bieden. “Dat is een eigen verantwoordelijkheid van de sportvisser.
Je wilt echt niet weten in wat voor staat ik ze soms ontvang.”
Op het kantoor in Nunspeet doorlopen Bert en
zijn collega’s voor elke molen de volgende stappen:
- Vuile molens gaan in een professionele machine
om ze te ontvetten en schoon te maken,
o.a. met compressielucht.
- De monteur controleert de molen op slijtage en defecten door de diverse onderdelen te gebruiken en ondertussen haarscherp te voelen en luisteren. “Meestal kunnen we zo in een paar tellen vaststellen of een molen in orde is en zo niet, wat eraan mankeert.”
- Eventuele defecten worden doorgegeven aan de dealer, zodat de eigenaar zelf kan bepalen of hij de betreffende onderdelen wil laten vervangen. Vallen die reparatiekosten erg hoog uit, dan adviseert de monteur om het onderhoud in zijn geheel achterwege te laten. “In feite verklaren we de molen dan total loss.”
- De monteur neemt de molen onder handen: de spoel en slinger gaan eraf en de body gaat helemaal open om het binnenwerk schoon te maken. Overtollig vet en vuil worden verwijderd en alle delen worden ingesmeerd met de originele Shimano smeermiddelen die ook bij nieuwe producten die uit de fabriek komen worden gebruikt. Bij goedkeuring van de klant (zie stap drie hiervoor) worden de versleten onderdelen vervangen.
- De monteur vult een reparatiekaart in met daarop alle details en stuurt die samen met de molen terug naar de dealer. “De klant ontvangt ook standaard een nieuw molentasje én eventueel de defecte onderdelen die zijn vervangen. Zo kan hij zien wat we hebben gedaan; een kwestie van service en transparantie. Omwille van onze kwaliteitsbewaking registreren we zelf ook alles digitaal. Van elke molen willen we kunnen opzoeken wat er ooit aan is gedaan.”
Bron: Hét Visblad