Gister kon je in Radar, het NPO tv-programma met kritische kijk op consumentenzaken, in een uitgebreid item over de paling zien hoe dramatisch slecht het gaat met de Europese paling. Het bestand is de laatste jaren met maar liefst 95 procent gedaald. Als het zo doorgaat, sterft de vissoort uit. Toch wordt paling als 'duurzame vis' verkocht. Hoe kan dit? Radar zoekt het uit.
Het gaat dramatisch slecht met de paling. De palingen die we nu nog zien én eten, kunnen weleens de laatste zijn, als we niet ingrijpen.
Vergeleken met de jaren '60 is het bestand met meer dan 95 procent gedaald, aldus het Wereld Natuur Fonds. De Europese paling staat op de lijst met ernstig bedreigde diersoorten van
IUCN, een wereldwijde natuurbeschermingsorganisatie.
En ook op
de viswijzer, van de Good Fish Foundation, staat de vis al jaren in het rood. De keuze om deze vis te eten, wordt ten zeerste afgeraden.
Waarom gaat het zo slecht met de paling?
De paling is een mysterieuze vis, die langzaam groeit en maar 1 keer in zijn leven paait. Als de vis ongeveer 12 jaar is, trekt deze vanuit onze zoete binnenwateren naar de Sargassozee, een tocht van zo'n 6000 km. Eenmaal daar aangekomen paait de paling en sterft de vis, althans dat denken we. Niemand heeft dit ooit waargenomen.
De jonge glasaal trekt op zijn beurt vanuit de Sargassozee weer naar de Europese binnenwateren om daar op te groeien en tegen de tijd dat ze geslachtsrijp zijn weer terug te reizen naar de Sargassozee. Tijdens deze lange tocht komen de paling en glasaal veel obstakels tegen. Ze worden vermalen in de gemalen, komen de dammen niet over en worden tegengehouden bij waterkrachtcentrales.
Visserij
En als een paling het al redt, bestaat er een kans dat deze gevangen wordt. Want ook al is ook de visserij fors afgenomen, er wordt nog steeds op paling gevist. Ook wordt er op nog veel plekken paling verkocht, in enkele gevallen zelfs als duurzame paling. De palingsector heeft zich verenigd in DUPAN, Stichting Duurzame Palingsector Nederland. Ze zijn opgezet vanuit de palingvisserij, in de hoop zo de sector te redden. DUPAN vangt glasaal in Frankrijk, deze brengen ze naar Nederland waar de glasaal opgekweekt wordt in een kwekerij. Een deel van de opgekweekte paling wordt uitgezet.
Op deze manier hoopt de sector de paling in leven te houden. Maar het WNF en ook de Good Fish Foundation hebben grote bezwaren tegen deze methode. Volgens het WNF kan het niet zo zijn dat een zwaar bedreigde diersoort gegeten kan worden om dezelfde diersoort te redden. Good Fish Foundation stelt in de uitzending dat we minstens twintig jaar geen paling meer moeten eten om te weten of de paling aan het herstellen is.
Paling kweken
Maar er gloort hoop aan de horizon. In Volendam, het palingcentrum van Nederland, wordt hard gewerkt aan een oplossing. Het bedrijf Glasaal Volendam heeft een missie, hier proberen ze palingen in gevangenschap te laten voort planten. Het bedrijf wil glasaal kweken, zodat deze niet langer gevangen hoeft te worden in het wild. Inmiddels zijn ze zover dat ze het eerste stadium van een paling kunnen kweken, de larf. Deze larfjes moeten uiteindelijk glasaal worden dan is de eerste in gevangenschap geboren paling een feit. De prognose is dat dit wellicht in 2020 gaat lukken.
Wil je de viswijzer als app op je telefoon installeren, om zo gemakkelijk te kunnen controleren of een bepaalde vis duurzaam is of niet?
Gebruik dan deze link.
Naar aanleiding van de uitzending, waarin het restaurant wordt bezocht met een verborgen camera, heeft Van der Valk Avifauna de paling inmiddels van haar menukaart gehaald.