Op 28 mei 1932 werd het laatste gat in de Afsluitdijk gedicht. Nu, bijna 90 jaar later, wordt er weer een gat gemaakt. Met de aanleg van een zogeheten coupure door de Afsluitdijk zijn de werkzaamheden voor de aanleg van de Vismigratierivier bij Kornwerderzand officieel van start gegaan. De komende vier jaar wordt dwars door de Afsluitdijk een bijzondere vispassage aangelegd. Hierdoor kunnen vissen straks weer vrij van Waddenzee naar IJsselmeer én vice versa zwemmen. Allerlei vissoorten kunnen dan weer hun paai- en leefgebieden bereiken, tot in Zwitserland aan toe.
Trekvissen hebben zoet én zout water nodig om zich voort te planten en op te groeien. Door de komst van barrières als de Afsluitdijk gaat het al een hele tijd niet goed met deze vissoorten. Met miljoenen tegelijk liggen de vissen in de Waddenzee te wachten voor de spuisluizen. Vissen ruiken het zoete water en willen naar binnen trekken. Door het visvriendelijk spuibeheer op de Afsluitdijk kunnen nu op bepaalde momenten ook al vissen naar binnen. Dankzij de Vismigratierivier kunnen straks veel meer grote en kleine vissen, sterke en zwakke zwemmers, heen en weer trekken tussen zoet en zout water.
De eerste contouren van de Vismigratierivier zijn al zichtbaar.
Meer dan een vispassage
De Vismigratierivier wordt niet alleen een verbinding tussen Waddenzee en IJsselmeer, maar zal aan beide kanten van de Afsluitdijk bestaan uit brakwatergebieden waarin het water op een natuurlijke wijze met het getij meebeweegt. Voor trekvissen zoals zalm, zeeforel, houting, spiering, haring, harder en aal is de Vismigratierivier letterlijk van levensbelang. Maar ook standvissen als baars en snoekbaars zullen profiteren van het verbeterde voedselaanbod. De nieuwe verbinding tussen de Waddenzee en het IJsselmeer is niet alleen goed voor vissen, maar zorgt ook voor een krachtig herstel van de natuur. Zo ontstaat een groter voedselaanbod voor vogels en zoogdieren zoals bruinvissen en zeehonden.
Artist impression van de Vismigratierivier.
Internationaal voorbeeld
Initiatiefnemers van dit project zijn de Waddenvereniging, Sportvisserij Nederland, It Fryske Gea, Coalitie het Blauwe Hart Natuurlijk en NetVISwerk. De Nationale Postcode Loterij was één van de eerste financiers en fungeerde als vliegwiel van droom naar daad. De Vismigratierivier wordt gerealiseerd door De Nieuwe Afsluitdijk (een samenwerkingsverband tussen de provincies Noord-Holland en Fryslân en de gemeenten Hollands Kroon en Súdwest-Fryslân). In opdracht hiervan maakt Bouwconsortium Levvel voor Rijkswaterstaat de coupure. De realisatie van de Vismigratierivier in de Afsluitdijk wordt internationaal met veel belangstelling gevolgd. De impact van klimaatverandering op dichtbevolkte delta’s wereldwijd neemt toe. Nederland laat op deze iconische plek zien dat er oplossingen zijn waarbij veiligheid, behoud van zoet water en natuurherstel hand in hand gaan.