De Tjonger is een riviertje in het zuiden van Friesland. Over een lengte van ruim veertig kilometer stroomt dit van hoge, bosrijke gronden naar lager gelegen veenweidegebieden. Op dit traject zijn aardig wat goed bereikbare kantstekken te vinden. Die bieden wit-, roof- en karpervissers naast een afwisselend landschap, rust en ruimte ook kans op een mooie vangst.
De Tjonger (of Kuinder) is een gekanaliseerde rivier die volledig in de VISpas staat. Vanaf Oosterwolde (nabij Drenthe) stroomt de rivier in westelijke richting. De eerste veertien kilometer zijn de oevers overwegend kaarsrecht en gemakkelijk bereikbaar via een fietspad. Net voorbij Heerenveen verandert dit. Vanaf daar takken ook enkele brede zijvaarten aan, die in rechtstreekse verbinding staan met de Friese Meren. Door deze connectie kunnen vissen uit deze meren van en naar de Tjonger migreren, waar ze zeker in de lente flink gebruik van maken.
Witvissen op de Tjonger
Het voorjaar is dan ook de topperiode voor witvissers, al levert een sessie aan de Tjonger ook gedurende de rest van het jaar vaak vis op. Brasem wordt het meest gevangen (met een gemiddeld gewicht van 800 tot 1.500 gram), gevolgd door blankvoorn en kolblei. Aangezien ver inwerpen niet essentieel is – de productiefste stekken liggen op een afstand van vijf tot vijftien meter – zijn zowel een lichte feederhengel als de vaste stok geschikt.
Peil de stek goed uit en besteed extra aandacht aan de bodemgesteldheid. Het diepste punt van de Tjonger (twee meter) bevindt zich regelmatig op slechts vijf meter afstand, terwijl het in het midden van dit circa dertig meter brede water soms ondieper is. Houd ook rekening met de zachte bodem. Gebruik lichte voerkorven (vijftien tot twintig gram) bij het feedervissen en kies bij de vaste hengel voor een net wat langere onderlijn (25 cm) voor een betere aaspresentatie. Kneed een voerbal die snel uit elkaar valt en kies als aas voor casters en dode maden aangezien die goed op de veenbodem blijven liggen.
Zo moet je roofvissen op de Tjonger
De Tjonger staat bekend als een goed snoekwater. De gemiddelde ‘groenjas’ meet circa 75 centimeter, maar er zwemmen eveneens meterplus-exemplaren. Vanwege de ietwat monotone oevers zijn onderbrekingen extra aantrekkelijke stekken. Vooral bruggen, splitsingen, vernauwingen, kades, gemalen en de drie stuwcomplexen zijn echte hotspots voor snoek.
Snoekbaars is in mindere mate aanwezig en de vangsten variëren sterk per jaar. De minder talrijk aanwezige hotspots voor deze rover – zoals een vernauwing onder een brug – zijn vaak alleen goed bereikbaar met een boot. De gemiddelde glasoog meet 35 tot 65 cm, al worden soms kanjers tot 90 cm gevangen. Vanaf de zomer tot november biedt klein kunstaas (4 tot 6 cm) kansen voor het vangen van baars nabij kades, bruggen en plekken waar aasvis door de stroming in de problemen komt.
Tjonger: een aantrekkelijk karperwater
Een mooie mix van spiegel- en schubkarpers maakt van de Tjonger een aantrekkelijk karperwater, zeker omdat de hengeldruk relatief laag is. De gemiddelde karper weegt zo’n twintig pond, maar er zijn op deze rivier ook al veertigers gevangen. Een voerstek aanleggen is op dit grote watersysteem doorgaans effectiever dan instant gaan vissen. De beste vangsten worden ’s nachts geboekt, met de soms drukke recreatievaart lijkt de bijtlust overdag af te nemen.
Dankzij karperuitzettingen van de Commissie SKP Friese Boezem – in samenwerking met Sportvisserij Fryslân – ziet de toekomst er in ieder geval rooskleurig uit. Vang je op de Tjonger een spiegelkarper, dan wordt
een melding hiervan op prijs gesteld.
Bereikbaarheid & stekken langs de Tjonger
Bij Ter Idzard (
Ruskemadenweg) heeft Sportvisserij Fryslân onlangs drie vissteigers gerenoveerd. Bij Mildam (
Tjongerpad) zijn elf nieuwe visplekken aangelegd. Gratis trailerhellingen zijn te vinden in Kuinre (Havendijk), Oldelamer (Tjongerweg) en Ter Idzard (Ruskemadenweg). De Tjonger stroomt her en der langs privé-landerijen, waardoor de mogelijkheid om parallel aan het water te rijden soms beperkt is.