Aan de waterkant kom je in vrijwel heel Nederland eenden tegen. En hoewel je het misschien niet direct zou verwachten, zijn er diverse verbanden tussen de eend en de vis. Zoals in de natuur gebruikelijk is het vaak een kwestie van eten en gegeten worden. Al helpen eenden vissen soms (onbedoeld) ook.
Als sportvisser zit je bovengemiddeld vaak aan het water en komt het volgende tafereel je vermoedelijk wel bekend voor: een moedereend die met een sliert kuikens in haar kielzog zwemt, waarvan er één na een forse kolk plotsklaps van het wateroppervlak is verdwenen. Grote roofvis – zoals snoek of meerval – is namelijk niet vies van een jong eendje.
Vooral wanneer er in het voorjaar veel eendenkuikens rondzwemmen, vormen deze een mooie aanvulling op het menu van een snoek (dat voornamelijk uit vis bestaat). Kunstaasfabrikanten brengen natuurlijk niet zomaar imitatiekuikens op de markt. Volwassen eenden vallen minder snel ten prooi aan roofvis, maar zijn toch ook niet geheel veilig. Op wateren waar veel meerval zit dobberen doorgaans nauwelijks eenden op het water. Zeker niet tegen de schemering en op plekken waar de meerval graag op jacht gaat.
Belang van juiste voeding voor eenden
Veel mensen voeren eenden graag (oud) brood, maar het is beter om dat niet te doen. Dit koolhydraatrijke voedsel is te zout, te vet en qua voedingsstoffen te eenzijdig. Het vult wel, maar schopt het uitgebalanceerde dieet van de eend in de war. Die eet graag waterplanten, kroos, gras, zaden, insecten, wormen, kikkers en zelfs visjes.
De rollen van prooi en rover kunnen wat vis en eend betreft dus ook omgedraaid zijn. Doorgaans eten eenden in het voorjaar bij tijd en wijle een klein visje, maar soms verdwijnt ook een wat grotere voorn in de snavel. De eiwitrijke vis geeft de eenden na de schralere wintermaanden weer een extra opkikker. Sta dus niet gek te kijken als je een eend met een voorn (of een kikker) in de bek ziet.
Impact van eenden op verspreiding van visseneitjes
Een andere snack zijn visseneitjes. Die slobberen eenden bewust dan wel per abuis op; bijvoorbeeld als ze waterplanten eten waar de eitjes op vastgeplakt zitten. Het bijzondere is dat vissen uiteindelijk profijt kunnen hebben van deze ‘kinderroof’. Onderzoek door een team van Hongaarse en Spaanse biologen heeft uitgewezen dat de eitjes van vissen een (korte) reis door het spijsverteringskanaal van vogels kunnen overleven.
Uit een experiment met eenden die karper- en giebeleitjes aten bleek dat een fractie van de eitjes (0,2%) de passage door de eendendarmen doorstond en ongeveer een uur na inname nog levensvatbaar was. Dat is een heel klein percentage, maar wel voldoende voor een vissoort om zich via de levensvatbare eitjes die zijn uitgepoept elders te kunnen vestigen. Bedenk daarbij dat een eend in een uur zo’n zestig kilometer kan vliegen, dus de eitjes kunnen via deze luchtbrug best een eind migreren – ook naar afgelegen en geïsoleerde plekken waar voorheen nog geen vis zwom.